حریم خصوصی با پیشرفت فناوری و گسترش ارتباطات اهمیتی دوچندان پیدا کرده است. وجود روش‌های مختلف برای استخراج داده‌های افراد و استفاده تبلیغاتی از آن‌ها برای افزایش فروش یکی از موارد شاخص نقض حریم خصوصی افراد است. اگر به‌خاطر داشته باشید شرکت‌هایی مانند متا به دلیل جمع‌آوری داده‌های کاربران به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفت و حتی ارزش سهام این کمپانی و شرکت‌های مشابه به‌دلیل افشا این اطلاعات دچار ریزش شد. اکثر کمپانی‌های آمریکایی تصمیم گرفتند رویکردی محافظه‌کارانه اتخاذ کند و تا حد زیادی جلوی این انتقال اطلاعات را بگیرد. اپل نیز ار حدود ۵ سال پیش و با عرضه iOS 14.5 تغییراتی در سیاست‌های تبلیغاتی خود ایجاد کرد و سیستم ردیابی آیفون و بحث تبلیغات هدفمند اپل را به‌گونه‌ای دیگر مدیریت کرد. اما ویژگی App Tracking Transparency توانسته کاربردی باشد؟ آیا کاربران با فعال کردن عدم ردیابی توانسته‌اند همه چیز را متوقف کنند؟ این‌ها پرسش‌های مهمی است که در این مقاله از آی اپس به آن‌ها خواهیم پرداخت.
ویژگی App Tracking Transparency چیست؟
ویژگی App Tracking Transparency یا ATT که اپل همراه با iOS 14.5 معرفی کرد، تغییری بنیادین در سیاست‌های حریم خصوصی این شرکت بود. این قابلیت باعث می‌شود هر برنامه‌ای که قصد دارد فعالیت کاربر را در اپ‌ها و وب‌سایت‌های دیگر را ردیابی کنند، ابتدا مجوز کاربر را بگیرد. از نظر فنی، ویژگی ATT دسترسی اپلیکیشن‌ها به Identifier for Advertisers یا IDFA را محدود می‌کند. اما برای آن دسته از کاربرانی که نمی‌دانند آی دی اف ای چیست باید بگوییم که IDFA شناسه‌‌ای یکتا است که تبلیغ‌دهندگان با آن می‌توانستند رفتار کاربر را در چندین اپ و سرویس دنبال کنند. این ویژگی عملاً اجازه می‌داد تا برنامه بتوانند با رصد کاربر و بررسی داده‌های او بفهمند که نیازها و خواسته‌هایش چیست و به‌نوعی با هدایت هوشمندانه تبلیغاتی او را به سمت خرید یا تهیه محصول مورد نظر جذب کنند.
اما شاید تا اینجای قضیه مقداری برایتان پیچیده باشد. در حقیقت ما در ابتدا موضوعی را مطرح کردیم که در نهایت منجر به ایجاد آپشنی با عنوان Ask App Not to Track یا Allow روی محصولات اپل شد؛ همان گزینه‌ای که در ابتدای اجرای برنامهها از شما می‌خواهد که مجوز دسترسی صادر شود یا نه. اپل با گذاشتن این ویژگی در حقیقت می‌خواهد تا حد ممکن ارائه اطلاعات به کاربران را انتخابی و دلخواه کند و اگر کسی مایل نیست اجازه ندهد تا داده‌های او افشا شوند.
با غیر فعال کردن ردیابی در آیفون چه اتفاقی روی می‌دهد؟
برای آنکه بهتر و به‌شکل فنی‌تر با ویژگی App Tracking Transparency آشنا شوید بد نیست بدانیم زمانی که کاربر گزینه‌ی “Ask App Not to Track” را انتخاب می کند در پاقع چه روی می‌دهد:
- اول از همه اپلیکیشن مورد نظر دیگر به IDFA دسترسی ندارد.
- توسعه‌دهنده موظف است از هرگونه ردیابی متقاطع یا Cross-App Tracking بدون اجازه‌ی کاربر خودداری کند.
- اپل به‌دقت تبادل داده‌ها را رصد کرده و در صورت تخلف سازندگان از سیاست‌های وضع‌شده، اپلیکیشن از استور حذف خواهد شد.
توجه داشته باشید اگر کاربر در پاسخ به پرسش Allow to track your activity across other companies’ apps and websites که پس از اجرای هر برنامه روی صفحه نمایش داده می‌شود گزینه Allow را انتخاب کند برنامه و سازندگانش تقریباً به تمامی اطلاعات کاربر از جمله جنسیت، موقعیت مکانی، نام و بسیار از موارد دیگر دسترسی پیدا می‌کنند! و به راحتی می‌توانند از آن‌ها در زمان و مکان مناسب علیه کاربر استفاده کنند.
پس نگرانی از انتقال چنین حجمی از اطلاعات موجب شده تا اپل به‌خوبی شرایط را بسنجد و مراقب باشد تا به رسوایی‌های مشابه فیس‌بوک و شرکت متا دچار نشود. بر همین اساس تیم کوک و همراهانش تلاش می‌کنند تا هر گونه نقض حریم خصوصی را به‌شکل کوبنده و جدی پاسخ دهند.
اما صرف نظر از تمامی جنبه‌های فنی و تئوری آیا حقیقتاً چنین قابلیتی تمامی راه‌های نفوذ را می‌بندد؟ آیا سیاست تبلیغات هدفمند اپل می‌تواند جلوی نشت داده‌های کاربران را بگیرد؟
ویژگی App Tracking Transparency از واقعیت تا ادعا
پاسخ به این پرسش هم بله است و هم خیر. در واقع پس از اتفاقاتی که برای شرکت‌های مطرح آمریکایی و فروش داده‌های کاربران به مجموعه‌های دیگر روی داد قانون‌گذاران با ایجاد محدودیت‌هایی توانسته‌اند از ردیابی حدود ۷۳ درصد کاربران این رقم را به ۱۸ درصد کاهش دهند و تا حد زیادی جلوی این مشکل بزرگ را بگیرند. اما واقعیت این است که شرکت‌های فعال در زمینه تبلیغات نیز بیکار نبودند و در این مدت به شیوه‌های مبتکرانه و نامتعارفی داده‌های کاربران را استخراج کرده‌اند. به عنوان مثال اکنون بسیاری از برنامهها علی‌رغم ندادن مجوز به آن‌ها باز هم می‌توانند به نوع دستگاه مورد استفاده کاربر، سایز صفحه، سیستم عامل و مواردی این چنین دست پیدا کنند. پس تنها با مسدود کردن برنامهها نمی‌توان جلوی درز اطلاعات را گرفت.
در نهایت آنچه اهمیت دارد این است که کاربران برای حفظ حریم خصوصی خود و عدم سو استفاده از داده‌های مهم اول از همه باید مراقب برنامه‌هایی که نصب می‌کنند، باشند. بر همین اساس تا حد ممکن از دادن دسترسی‌های مختلف مانند دوربین، میکروفن، لیست تماس‌ها و پیامک‌ها جلوگیری کنید. در عین حال به پیام‌های مختلف نمایش داده شده روی گوشی توجه کرده و هر موردی را بدون مطالعه و دقت تایید نکنید. در ضمن باید توجه داشته باشید که در دنیای امروز اطلاعات از هر کالایی و شی گرانبا ارزش‌تر است و از دست دادن آن به میزان هرچند اندک می‌تواند فاجعه‌ای بزرگ را رقم بزند.
